Mimo, że temat budowy sieci 5G jest relatywnie świeży, już zdążył obrosnąć przeróżnymi mitami i teoriami spiskowymi. W najnowszym cyklu na łamach oiot.pl postaramy się wyjaśnić zawiłości związane z tą technologią. Na początek temat szczególnie gorący w ostatnich dniach: sieć 5G a sieć WiFi 5 GHz.
Pomocy, włączyli mi 5G! Co mam robić?
W ciągu kilku ostatnich dni, przez media społecznościowe przetoczyła się prawdziwa lawina zdjęć i zrzutów ekranów ze smartfonów, na których widoczne były dziwne nazwy sieci: MASZT TESTOWY 5G 200% MOCY, PRÓBA 5G PEŁNA MOC czy BADANIE WPŁYWU 5G NA RAKA. Skąd nagła popularność sieci 5G, skoro w Polsce nie udało się do tej pory uruchomić żadnej a sprzętu jest jak na lekarstwo? Dlaczego sieć 5G widoczna jest nawet przez urządzenia bez wbudowanego modemu obsługującego tą technologię? Wyjaśniamy: to tylko żart.
Dziwne nazwy sieci pojawiły się w telefonach nie na liście dostępnych operatorów komórkowych, a na liście sieci WiFi, z którymi można połączyć się w danym miejscu. Dlaczego tak? Otóż ktoś, dla żartu, postanowił zmienić nazwę swojej domowej sieci WiFi, na przykład na MASZT TESTOWY 5G 200% MOCY. Spójrzmy, jak to działa, to bardzo proste.
Własne 5G w 30 sekund: poradnik
By rozpocząć nadawanie sieci 5G wystarczy zmienić nazwę naszej sieci domowej (SSID) z obecnie używanej, na dowolną inną. Można również wykorzystać do tego opcję, którą ma większość routerów: utworzyć sieć dla gości i nadać jej SSID, jaki tylko chcemy. Tak wyglądała stworzona na potrzeby tego artykułu sieć przed zmianą:
Ustawienia routera 
Efekt końcowy
A tak po zmianie:
Ustawienie routera 
Efekt końcowy
Proste, prawda? Jedna szybka zmiana i już możemy się cieszyć z własnej, w pełni prywatnej sieci 5G. Tyle, że sieć WiFi, którą właśnie utworzyliśmy, dalej nie ma nic wspólnego z 5G, a nasz dostawca internetu i oferowana prędkość pozostały dokładnie takie same. Poza nazwą – nie zmieniło się dosłownie nic. Wszystko dlatego, że WiFi i 5G mają tylko jedną, w dodatku bardzo uogólnioną cechę wspólną: służą do bezprzewodowego przesyłania danych. W pozostałych aspektach różnią się od siebie znacząco.
Sieć WiFi: 2,4 GHz a 5 GHz
Wiemy już, że nazwy sieci, które pojawiły się w ostatnim czasie, to tylko żart, który można powtórzyć samodzielnie i to w bardzo prosty sposób. Pojawia się jednak kolejna wątpliwość: na części urządzeń pracujących w sieci WiFi pojawia się tajemnicze oznaczenie 5 GHz? Czy to oznacza, że nasze domowe routery już od jakiegoś czasu oferują sieć 5G? Czy lokalni dostawcy internetu drogą radiową, zwłaszcza na terenach wiejskich, oferują sieć 5G od ładnych kilkunastu lat, a operatorzy dopiero ją wdrażają? Oczywiście nie, to wszystko zwykłe sieci WiFi. Skąd więc powstałe wątpliwości?
Sieć WiFi powstała z myślą o budowie sieci lokalnych, o zasięgu od kilkudziesięciu do kilkuset metrów. Powstała po to, by stanowić uzupełnienie dla istniejących sieci kablowych, oferując komfortowe podłączenie urządzeń mobilnych: laptopów, smartfonów, tabletów itp. Korzysta z częstotliwości radiowych niewymagających licencjonowania, bardzo często silnie zaszumionych, przez co dość często możemy obserwować spadki stabilności połączenia bezprzewodowego.
Pierwotnie używana była częstotliwość 2,4 GHz (dokładnie od 2400 do 2483 MHz). Częstotliwość ta, dzięki dobrym właściwościom propagacyjnym, pozwalała na pokrycie stosunkowo dużego obszaru. Dodatkowo sygnał 2,4 GHz jest mniej podatny na przeszkody typu meble czy ściany, przez co oferuje stabilniejsze połączenie wewnątrz budynków.
Technologia ta miała jednak sporą wadę: osiągane prędkości przesyłania danych nie były zadowalające, dodatkowo w ramach niej wydzielono tylko 13 kanałów, co wraz z dynamicznym wzrostem popularności sieci bezprzewodowych, spowodowało jej szybkie zaszumienie, a w konsekwencji dalsze pogorszenie właściwości. Mimo tego sieć 2,4 GHz używana jest do dnia dzisiejszego i dostępna w praktycznie wszystkich domowych routerach.
Mało tego, w dalszym ciągu rekomendowana jest jako najlepszy standard połączenia WiFi tam, gdzie bardziej liczy się zasięg niż szybkość transferu. Sugeruje się, żeby właśnie z siecią 2,4 GHz łączyć dostępne w domu urządzenia ubieralne,elementy inteligentnego domu, a nawet smartfony.
Z uwagi na konieczność zapewnienia większej przepustowości lokalnych sieci bezprzewodowych, w 2009 roku wprowadzono na rynek kolejny standard WiFi, wykorzystujący również częstotliwość nielicencjonowaną, jednak tym razem 5 GHz (dokładniej od 5150 do 5350 MHz oraz od 5470 do 5725 MHz).
Częstotliwość 5 GHz oferuje większą szybkość kosztem gorszych właściwości propagacyjnych, przez to lokalni dostawcy internetu radiowego zmuszeni byli do montażu anten 5 GHz wyłącznie w najwyższych punktach danych gospodarstw domowych, z reguły na kominach.
Projektanci sieci lokalnych radzą, by z siecią 5 GHz łączyć te urządzenia, które wymagają największej przepustowości, w szczególności laptopy, komputery stacjonarne, telewizory i konsole do gier.
Zdecydowana większość sprzedawanych obecnie routerów jednocześnie tworzy sieć WiFi o częstotliwości 2,4 GHz i 5 GHz, przez co wybór, do której sieci podłączyć dane urządzenie, należy do użytkownika. Niektóre urządzenia sieciowe zapewniają również możliwość dynamicznego przełączania się między 2,4 a 5 GHz, jednak nie wszystkie urządzenia przyłączane do sieci są z tym rozwiązaniem zgodne (koronny przykład: konsola Sony PlayStation 4).
Wiemy już, że sieć 5 GHz jest w istocie siecią WiFi, z której korzystamy już od wielu długich lat. Czym zatem jest sieć 5G?
Niezbędny krok w przyszłość telefonii komórkowej: sieć 5G
Sieć 5G, w przeciwieństwie do sieci WiFi, ma być siecią o zasięgu ogólnokrajowym (prywatne sieci 5G chwilowo odłóżmy na bok). Rozgłaszana jest na częstotliwościach licencjonowanych, wymagających rezerwacji, przez co sygnał nadawać mogą wyłącznie wybrane podmioty, które wykupiły wyłączny dostęp do konkretnego pasma, czyli operatorzy (tacy jak Orange, T-Mobile, Plus, Play itp.) Stanowi ona kolejną, piątą generację sieci komórkowych, stąd nazwa 5G.
Dotychczas w Polsce wyglądało to następująco:
- Sieć 1G (CDMA), częstotliwość: 450 MHz
- Sieć 2G (GSM, GPRS, EDGE), częstotliwość 900 i 1800 MHz
- Sieć 3G (UMTS, HSDPA, HSPA, HSPA+), częstotliwość 900 i 2100 MHz
- Sieć 4G (LTE, LTE-A), częstotliwość 800, 900, 1800, 2100 i 2600 MHz
Sieć 5G, początkowo, będzie wykorzystywała częstotliwość 3,5 GHz (obszary zurbanizowane) oraz 700 MHz (przedmieścia, wsie). W przyszłości przewiduje się również wykorzystanie mikrofal o częstotliwości 26 GHz (mmWave). Co istotne, wszystkie wymienione częstotliwości 5G są obecnie wykorzystywane do innych celów. Budowa sieci 5G, w zakresie wykorzystania technologii radiowych, nie będzie więc niczym dotychczas niespotykanym.
Co należy zapamiętać:
- Sieci MASZT TESTOWY 5G 200% MOCY i podobne to wyłącznie żart – to sieci WiFi o zmienionej nazwie SSID;
- Sieć WiFi służy do wykorzystania lokalnego, sieć 5G, podobnie jak pozostałe iteracje sieci komórkowej, będzie miała zasięg ogólnokrajowy;
- Sieć WiFi nadawana jest na częstotliwościach nielicencjonowanych (każdy może stworzyć własną sieć WiFi wykorzystując dostępny sprzęt), sieć 5G na częstotliwościach licencjonowanych (nadawanie wymaga stosownych uprawnień od Urzędu Komunikacji Elektronicznej, nadawać mogą wyłącznie operatorzy);
- Nazwa WiFi 5 GHz pochodzi od częstotliwości, na jakiej nadawany jest sygnał, nazwa 5G od kolejnej, piątej iteracji sieci komórkowej.
- Częstotliwości, które będą wykorzystywane przez sieć 5G, już od wielu lat są powszechnie używane, między innymi do nadawania sygnału telewizyjnego i budowy tzw. radiolinii w miejscach, gdzie niemożliwa jest komunikacja przy pomocy kabla. Są również używane przez wojsko.
Podsumowując, sieć 5G a sieć 5 GHz to zupełnie różne technologie, o różnych zastosowaniach i zasadach działania, dlatego nie należy ich mylić.
