Biała laska jest dość charakterystycznym narzędziem, wykorzystywanym przez osoby niewidome lub niedowidzące w codziennym funkcjonowaniu i poruszaniu się. Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda postanowili pójść jednak o krok dalej i stworzyć inteligentną białą laskę, która pozwoli jej użytkownikom nie tylko wykryć przeszkodę, ale również ją zidentyfikuje i wyznaczy trasę, pozwalającą ominąć obiekt.
Mała, tania i DIY
Naukowcy przyznają, że stworzone przez nich narzędzie nie jest pierwszą na świecie laską z czujnikami. Takie rozwiązania istnieją już na rynku, lecz mają dwie istotne wady – są ciężkie i drogie. Niektóre z nich ważą nawet 20 kilogramów, a ich ceny sięgają 6 tysięcy dolarów. Co więcej, ich dostępność jest bardzo ograniczona, a funkcjonalność ogranicza się niemal wyłącznie do wykrywania obiektów bezpośrednio przed osobą niewidomą.
Właśnie dlatego na amerykańskim Uniwersytecie Stanforda powstał projekt inteligentnej białej laski, którą można samemu stworzyć w domu. Koszt takiej laski DIY zamyka się w czterystu dolarach, a jej możliwości są o wiele większe niż w przypadku bardziej kosztownych alternatyw. Co więcej, to inteligentne narzędzie dla osób niewidomych waży nieco ponad 1 kilogram i opiera się na oprogramowaniu typu open source.
Technologia z samochodów autonomicznych
Naukowcy, stojący za tym projektem zapewniają, że chcieli dać osobom korzystającym z białych lasek wielofunkcyjne narzędzie, które poprawi ich jakość życia i ułatwi poruszanie się w jeszcze większym stopniu niż dotychczas.
Chciceliśmy czegoś bardziej przyjaznego dla użytkownika niż tylko białej laski z czujnikami. Czegoś, co nie tylko powie ci, że na twojej drodze znajduje się obiekt, ale także powie ci, co to za obiekt i pomoże ci go ominąć.
Patrick Slade, asystent naukowy w Stanford Intelligent Sytems Laboratory
W celu dodania białej lasce inteligentnych funkcji rozpoznawania obiektów i wyznaczania trasy wykorzystano technologie opracowane z myślą o autonomicznych pojazdach. Wykorzystują one przede wszystkim czujnik LIDAR, który z wysoką precyzją określa odległość dzielącą użytkownika od pobliskich przeszkód. Oprócz tego, smart laska dla niewidomych została wyposażona w GPS, akcelerometr, magnetometr oraz żyroskop. Informacje z wymienionych czujników przetwarzane są przez algorytmy oparte na sztucznej inteligencji, które kierują użytkownika bezpieczną trasą.
W jaki sposób kierują? Przede wszystkim poprzez wykorzystanie napędzanego silnikiem koła, znajdującego się na końcu laski, które – utrzymując kontakt z podłożem – delikatnie steruje laską na boki, omijając przeszkody i prowadząc użytkownika do celu. Dzięki wykorzystaniu sygnału GPS oraz narzędzi mapowania jest ona w stanie pomóc dotrzeć do wyznaczonych lokalizacji, takich jak chociażby ulubiony sklep w galerii handlowej.
Chcemy, aby ludzie mieli kontrolę, lecz zapewniamy im także odpowiedni poziom wsparcia, umożliwiający dotarcie do celu szybko i bezpiecznie.
Mykel Kochenderfer, profesor aeronautyki i astronautyki, ekspert w zakresie zapobiegania kolizji statków powietrznych
Inteligentna biała laska naprawdę działa
Laska wyposażona w pełen arsenał dodatkowych narzędzi została przetestowana w Centrum dla Osób Niewidomych i Niedowidzących w Palo Alto. Uczestnikami eksperymentu były zarówno osoby z wadami wzroku, jak i osoby widzące, którym zawiązano oczy. Poproszono ich o wykonanie zadań nawigacyjnych, z którymi mają do czynienia na co dzień, takich jak chodzenie po korytarzach, poruszanie się na zewnątrz oraz omijanie przeszkód.
Wyniki doświadczenia nie pozostawiają złudzeń. Prędkość poruszania się z wykorzystaniem inteligentnej laski zwiększyła się o około 20 procent w porównaniu z klasyczną białą laską. Osoby widzące, którym zasłoniono oczy, poruszały się zaś o jedną trzecią szybciej niż ze zwykłą laską. Dowodzi to, że urządzenie stworzone przez naukowców z Uniwersytetu Stanforda jest w stanie poprawić jakość życia użytkowników.
Co więcej, by ułatwić życie osób z niepełnosprawnościami, naukowcy zdecydowali się udostępnić całą dokumentację projektu oraz stworzone przez nich oprogramowanie całkowicie za darmo. Jedyne koszty, jakie trzeba ponieść, to te związane z zakupem materiałów i stworzeniem własnej laski w domu. Podkreślają jednak, że wciąż jest to prototyp badawczy, a nie końcowy produkt.
Dopracowanie go wymaga kolejnych prac i badań.