Pod koniec zeszłego roku liczne detektory kosmiczne na Ziemi wykryły potężny impuls promieniowania gamma. Nazwany najjaśniejszym w historii ludzkości, rozbłysk może być wynikiem narodzin czarnej dziury.
Kosmos — kolos pełen tajemnic
Przestrzeń kosmiczna to niezbadana potęga, kryjąca w sobie bogactwo wiedzy, zagadek do rozwiązania, przepastny potencjał ekonomiczny i energetyczny, ale także… pełna pułapek i niebezpieczeństw. Echo jednego z najpotężniejszych, najniebezpieczniejszych i majestatycznych kosmicznych incydentów, jakich pełen jest kosmos, dotarło do nas pod koniec zeszłego roku. Był to krzyk, który zatrzasnął ziemskimi detektorami i liczył sobie 2 miliardy lat…
Rozbłysk Gamma GRB 221009A był najpotężniejszym impulsem energii, jaki kiedykolwiek przetoczył się przez Ziemię. Został zarejestrowany przez ziemskie czujniki 9 października 2022 r. Wkrótce po tym astronomowie zwrócili się do potężnych teleskopów, aby przeprowadzić dalsze obserwacje i ustalić pochodzenie impulsu. Liczne obserwacje potwierdziły, że rozbłysk był około 70 razy jaśniejszy niż jakikolwiek wcześniej zarejestrowany. Naukowcy porównali dane z 7000 innymi impulsami wykrytymi przez Kosmiczny Teleskop Gamma Fermi, należącym do NASA, oraz rosyjskim instrumentem Konus na statku NASA Wind.
GRB 221009A był prawdopodobnie najjaśniejszym rozbłyskiem w zakresie energii rentgenowskiej i gamma, jaki miał miejsce od początku cywilizacji ludzkiej.
Eric Burns, adiunkt fizyki i astronomii na Louisiana State University
Krzyk narodzin przedwiecznej czarnej dziury
Impuls gamma był nie tylko jasny — był także bardzo stary. Sygnał z GRB 221009A podróżował przez około 1,9 miliarda lat, zanim dotarł do Ziemi. Astronomowie uważają, że ten wybuch może być wynikiem „krzyku narodzin czarnej dziury”.
Narodziny czarnej dziury to niestabilne kosmiczne wydarzenie. Podczas tego procesu nowo utworzona czarna dziura wyrzuca ekstremalne ilości strumieni plazmy i promieniowania, między innymi gamma, z prędkością światła.
Odkrycie tego potężnego wybuchu znacząco pogłębia naszą wiedzę na temat pochodzenia kosmicznych eksplozji. Naukowcy z całego świata przeprowadzą dodatkowe obserwacje za pomocą Kosmicznych Teleskopów Jamesa Webba i Hubble’a.
Więcej o pochodzeniu impulsu i jaką wiedzę przyniósł ze sobą, można sprawdzić w artykule naukowym w czasopiśmie Astrophysical Journal Letters.
