Kiedy myślimy o kolei, zazwyczaj wyobrażamy sobie pociągi, tory i stacje. Jednak istnieje ważny aspekt, o którym rzadko się mówi – bezpieczeństwo. W dzisiejszych czasach, z pomocą zaawansowanej technologii, mamy możliwość znacznej jego poprawy. Kluczową rolę odgrywa tutaj nowatorski system oparty na sztucznej inteligencji, opracowany przez zespół badaczy z IDEAS NCBR, który ma za zadanie chronić polskie pociągi i zmniejszać ich opóźnienia.
Sztuczna inteligencja wprowadzi nową erę bezpieczeństwa na kolei
AI Shield to więcej niż tylko kolejny program komputerowy. To kompleksowe rozwiązanie, które łączy najnowsze osiągnięcia w dziedzinie sztucznej inteligencji z praktycznymi potrzebami ochrony kolejowej. W ramach programu pilotażowego, Straż Ochrony Kolei (SOK) we współpracy z IDEAS NCBR – ośrodkiem badawczo-rozwojowym, specjalizującym się w sztucznej inteligencji i ekonomii cyfrowej – wdrożyła system, który wspiera funkcjonariuszy w wytyczaniu optymalnych ścieżek patroli, zwiększając tym samym wykrywalność przestępstw i wykroczeń na terenach kolejowych.
Dr Józef Hałyk, komendant główny SOK, podkreśla, że podpisane porozumienie ma kluczowe znaczenie dla rozwoju efektywnych narzędzi, które będą wspierać bezpieczeństwo infrastruktury kolejowej. Dzięki AI Shield, możliwe staje się wypracowanie skuteczniejszych metod wykrywania i zapobiegania dewastacji oraz innym niepożądanym działaniom.
Zaawansowana technologia w praktyce
Algorytmy sztucznej inteligencji są w stanie szybko i efektywnie analizować sytuacje, w których ludzka decyzja mogłaby być schematyczna i przewidywalna. Warto podkreślić, że nie mają one na celu zastąpienia funkcjonariuszy, ale wsparcie ich w codziennej służbie. Dr Tomasz Michalak, lider zespołu badawczego „AI dla bezpieczeństwa” w IDEAS NCBR, zwraca uwagę na to, że AI potrafi przygotować nieprzewidywalne plany obronne, co jest kluczowe w złożonych obszarach takich jak np. aglomeracja warszawska.
Wbrew pozorom, ludzie nie radzą sobie dobrze z zadaniami, w których trzeba podejmować decyzje w sposób losowy.
Tomasz Michalak
Ostatecznym celem AI Shield jest nie tylko ochrona infrastruktury kolejowej, ale także zwiększenie komfortu i bezpieczeństwa pasażerów. Poprzez optymalizację tras patrolowych, system umożliwia działania prewencyjne, które mogą znacząco zredukować na przykład ryzyko kradzieży. To z kolei przekłada się na mniejszą liczbę opóźnień pociągów, co jest znaczną korzyścią dla pasażerów.
Przyszłość ochrony kolejowej
Straż Ochrony Kolei aktualnie zatrudnia około 3 tys. funkcjonariuszy, którzy dbają o bezpieczeństwo nad około 19 tys. km linii kolejowej. Tylko w 2022 roku doszło do prawie 7400 przestępstw i wykroczeń na obszarze kolejowym. Do tych, które miały najbardziej odczuwalne konsekwencje dla PKP, zaliczają się kradzieże sieci trakcyjnej. Przygotowywane przez naukowców z IDEAS NCBR rozwiązania mają przysłużyć się zwiększeniu skuteczności SOK podczas zwalczania tych zagrożeń.