Wyobraź sobie, że sztuczna inteligencja potrafi „rozmawiać” z białkami — dużymi, skomplikowanymi cząstkami, które odgrywają wiele ważnych ról w naszym ciele. Brzmi dość nieprawdopodobnie, prawda? A jednak istnieje program o nazwie Ankh, który został do tego stworzony.
Skąd wziął się Ankh?
Ankh powstał w wyniku współpracy naukowców z Uniwersytetu w Monachium i Columbii, oraz firmy biotechnologicznej Protinea. Nazwa zaczerpnięta została ze starożytnego egipskiego symbolu oznaczającego życie. Trzeba przyznać, że jest ona jak najbardziej adekwatna, gdyż AI analizuje właśnie podstawowe jego elementy. Według oficjalnych danych dostarczonych przez badaczy, proces uczenia języka białek zachodzi poprzez analizowanie dużego zestawu sekwencji białkowych. Następnie zdobyte informacje są wykorzystywane w celu tworzenia nowych, na podstawie których próbuje określić, w jaki sposób mogą one działać.
Można zapewne zauważyć podobieństwo między Ankh, a ChatGPT. W przypadku białek literami są aminokwasy, które łącząc się ze sobą, tworzą łańcuchy, na podobieństwo słów. Ich sekwencja musi być w określonym porządku, aby białko mogło się prawidłowo złożyć w odpowiedni kształt 3D, co jest kluczowe dla jego funkcji. To trochę jak zasady gramatyki w języku, które muszą być przestrzegane, aby komunikacja była prawidłowa.
Dlaczego zrozumienie białek jest tak ważne? Białka (i ich język) są kluczowe dla biologii człowieka. Odgrywają one główną rolę w strukturze, funkcji i regulacji tkanek i organów naszego ciała.
Ankh i jego zastosowania
Umiejętność analizy i przewidywania zachowań białek może być niezwykle pomocna w dziedzinach medycyny, nauk środowiskowych i wielu innych. Na przykład w odkrywaniu nowych leków, gdzie może być używana do przewidywania, w jaki sposób zareagują białka na różne związki, co może znacznie przyspieszyć proces wytwarzania ich. Ponadto może także pomóc naukowcom zrozumieć, jak mutacje w białkach mogą prowadzić do chorób, co jest nieocenione w badaniach genetycznych.
Ankh ma zastosowanie również w biologii syntetycznej, gdzie może być wykorzystany do projektowania nowych cząstek o pożądanych funkcjach. To ma daleko idące konsekwencje dla takich dziedzin jak odnawialna energia czy nauka o materiałach. Być może w ten sposób powstaną rozwiązania dla niektórych z najbardziej palących problemów środowiskowych naszych czasów.
Co dalej?
Naukowcy, którzy stworzyli program, nie zdradzają jeszcze, co planują zrobić w kolejnych krokach. Ale z pewnością możemy się spodziewać, że będą go udoskonalać i rozwijać.
Jeśli chcesz wypróbować Ankh, jest dostępny publicznie i dystrybuowany na licencji CC BY-NC-SA 4.0 pod tym adresem.
