termity (źródło: RoyBuri, Pixabay)
Termity (źródło: RoyBuri, Pixabay)

Tajemnice termitów: w jaki sposób kopce owadów przyczyniają się do tworzenia energooszczędnych budynków?

Pośród 2000 znanych gatunków termitów znajdziemy takie, które zasługują na tytuł prawdziwych mistrzów budowy. Ich domy, czyli kopce, które wyrastają nawet do ośmiu metrów, to jedne z największych struktur biologicznych na świecie. Właśnie dlatego naukowcy postanowili zgłębić odpowiedzi na pytania: czego możemy nauczyć się od termitów i jakie tajemnice kryją ich imponujące konstrukcje?

Inspiracja z natury: mniej energochłonne budynki

Badacze odkryli, że niezwykła sieć tuneli w ich kopcach ma unikatowe właściwości. Może pomóc w tworzeniu komfortowego klimatu wewnątrz budynków, zużywając przy tym niewiele energii. Wyniki tych badań, opublikowane w magazynie „Frontiers in Materials„, mogą zrewolucjonizować sposób, w jaki budujemy i klimatyzujemy budynki.

Dr David Andréen z Uniwersytetu w Lund wraz z dr Rupert Soar z Uniwersytetu w Nottingham Trent, postanowili zgłębić temat i przeprowadzili swoje badania w Namibii. Tam właśnie spotkali Macrotermes michaelseni – gatunek termita, którego kolonie mogą liczyć nawet miliony jednostek.

model 3D tuneli termitów (źródło: frontiersin.org)
Model 3D tuneli termitów (źródło: frontiersin.org)

Będąc tam zwrócili szczególną uwagę na coś, co nazywają „kompleksem wyjściowym„. To gęsta sieć tuneli, łączących wnętrze kopca z otoczeniem. Okazuje się, że te małe tunele mają duże znaczenie dla przepływu powietrza, ciepła i wilgoci.

Zespół odkrył, że tunele w kompleksie oddziałują z wiejącym na kopiec wiatrem w taki sposób, że zwiększają przepływ powietrza do wentylacji. Wpływa to na utrzymanie odpowiedniego klimatu w jego wnętrzu – odpowiedni balans wilgotności i temperatury.

tunele termitów  (źródło: frontiersin.org)
Tunele termitów (źródło: frontiersin.org)

Żyjące i oddychające budynki: wizja przyszłości

Naukowcy wnioskują, że ta niezwykła sieć tuneli może inspirować do tworzenia nowych, energooszczędnych budynków. Możemy sobie wyobrazić ściany przyszłości, które zawierają sieci tuneli podobne do tych znajdujących się w kopcach termitów. Takie rozwiązanie pozwoliłoby na efektywniejszą wymianę powietrza, przy minimalnym zużyciu energii.

Stajemy u progu przejścia ku budownictwu naśladującemu naturę. Kopce termitów to doskonały przykład tego, jak możemy zastosować rozwiązania, które natura doskonaliła przez miliony lat. Wchodzimy w erę, gdzie prawdziwie „żyjące„, oddychające budynki mogą stać się naszą rzeczywistością.