Polski sprzęt bada pracę mózgu astronauty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
Źródło: Pexels/Pixabay

Polski sprzęt bada pracę mózgu astronauty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Kolejny polski wynalazek poruszył kosmiczny świat. Na ISS użyto spektroskopu opracowanego w Lublinie. Jego zadaniem jest monitorowanie pracy mózgu astronautów. Sprzęt dołącza do stałego wyposażenia Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

ISS, czyli centrum badawcze w kosmosie

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna to obiekt badawczy, który służy astronautom do przeprowadzania zaawansowanych eksperymentów w przestrzeni kosmicznej lub w warunkach zmniejszonej grawitacji. Co pewien czas nowe wynalazki trafiają w ręce badaczy, aby sprawdzić ich działanie oraz zastosowanie nad naszymi głowami. Jednym z urządzeń, które już w zeszłym roku po raz pierwszy pojawiło się na ISS, jest spektroskop monitorujący pracę mózgu. Sprzęt ten powstał w Lublinie, a teraz stał się nieodłączną częścią stacji kosmicznej.

Wyjątkowe, polskie urządzenie zostało użyte podczas misji Ax-3 przez szwedzkiego badacza Marcusa Wandta. Eksperyment został złożony z kilku etapów. Początkowo astronauta został poddany badaniu mózgu przed lotem w kosmos, a następnie podczas pobytu na ISS. Naukowiec miał także zostać przebadany po powrocie na Ziemię. Jego przylot na Zieloną Planetę odbył się 9 lutego.

Widok z ISS, zdjęcie zrobione w ramach misji Munnin w lutym 2024 roku (źródło: ESA)
Widok z ISS, zdjęcie zrobione w ramach misji Munnin w lutym 2024 roku (źródło: ESA)

Spektroskop z Polski bada astronautów

Zadaniem eksperymentu Orbital Architecture, wykorzystującego spektroskop z Lublina, było zbadanie percepcji oraz poziomu stresu astronauty w zależności od tego, czy znajdował się w przestrzeni kosmicznej, czy na Ziemi. Głównym aspektem było sprawdzenie wpływu architektury ISS na badacza. Wyniki badań będą opracowywane przez szwedzkich badaczy. Możliwe, że ich zespół zasilą także autorzy wynalazku z firmy Cortivision.

Lubelski spektroskop mierzy zmiany stężenia tlenu we krwi, przepływającej wewnątrz mózgu. Parametry te mają bezpośredni wpływ na poszczególne funkcje, w tym pamięciowe, motoryczne oraz uwagowe. Co niezwykle istotne, urządzenie to przeprowadza badanie bezinwazyjnie i jest mobilne, może więc zostać użyte w kosmosie jako alternatywa dla EEG czy MRI.

Podsumowanie i wyniki eksperymentu mają pozwolić na powiększenie wiedzy w zakresie ludzkiej fizjologii, a także poszukiwanie sposobów wsparcia astronautów ISS. Polski wynalazek pojawił się już na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej podczas misji Ax-2, która realizowana była w maju 2023 roku.