Zmiany w dziedzinie medycyny często przybierają postać subtelnych, lecz znaczących innowacji. Jedną z takich nowości, która może odmienić diagnostykę obrazową, jest projekt prowadzony przez Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu we współpracy z Uniwersytetem w Oxfordzie. Jego celem jest wprowadzenie tzw. „cyfrowego kontrastu” w tomografii komputerowej, co ma nie tylko poprawić efektywność badań, ale także znacząco ograniczyć ich wpływ na środowisko.
Sztuczna inteligencja w szpitalu
Inicjatywa Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Opolu, pod kierownictwem prof. Grzegorza Oszkinisa i dr n. med. Katarzyny Sznajder, stanowi ważny krok w kierunku globalnej współpracy naukowej. Współpracując z renomowanymi instytucjami, takimi jak Uniwersytet w Oxfordzie, szpital w Nicei, czy Instytut Genetyki Człowieka w Poznaniu, polscy naukowcy przyczyniają się do rozwoju nowatorskich rozwiązań w medycynie.
Kluczowym elementem projektu NetZeroAICT (Digital Contrast for Computerised Tomography Towards Climate Neutral and Sustainable Health Systems) jest wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI) do stworzenia alternatywy do tradycyjnych środków kontrastowych używanych w tomografii komputerowej. Niestety dość często są one oparte na jodzie, co sprawia, że nie tylko są drogie, ale i obciążające dla środowiska — każde badanie TK generuje około 9,2 kg CO2. Obecnie w USK w Opolu rocznie wykonuje się ich około 11-12 tysięcy. Warto też podkreślić, że takie badanie ma także negatywny wpływ na organizm, dlatego np. choroby nerek są przeciwwskazaniem do wykonywania takich badań.
Cyfrowy kontrast ma za zadanie umożliwić uzyskanie tych samych informacji diagnostycznych, co tradycyjne metody, ale bez konieczności stosowania dodatkowych środków.
Regionalne Centrum Medycyny Cyfrowej
Wraz z przełomowymi badaniami w zakresie cyfrowego kontrastu, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu ogłosił kolejny znaczący krok ku przyszłości medycyny: powstanie Regionalnego Centrum Medycyny Cyfrowej (RCMC). Do realizacji tego ambitnego przedsięwzięcia Agencja Badań Medycznych przyznała szpitalowi i jego konsorcjantom aż 30 mln złotych.
Te fundusze umożliwią stworzenie nowoczesnej infrastruktury i systemu, który będzie wykorzystywał sztuczną inteligencję oraz pozwoli na zatrudnienie specjalistów z obszaru analizy danych. Dariusz Madera, dyrektor USK, podkreśla, że inwestycja ta będzie wsparciem dla rozwoju cyfryzacji badań klinicznych i umożliwi maksymalne wykorzystanie zanonimizowanych danych pacjentów do prowadzenia badań nad nowymi lekami i terapiami.
Po utworzeniu systemu, dane pozyskane z różnych projektów będą integrowane w celu pracy na dużych, wiarygodnych zbiorach informacji. Planowane jest współdziałanie z certyfikowanym biobankiem i pracownią genetyki, aby stworzyć kolekcje materiału biologicznego, wykorzystywane w kolejnych projektach badawczych. Ponadto zostanie stworzone repozytorium do celów naukowych, w tym wyszukiwania i ponownego wykorzystania zebranych już danych klinicznych.
W systemie znajdować się będą informacje dotyczące stanu zdrowia pacjentów, wykonywanych procedur medycznych, wyniki badań z próbek biologicznych, czy zanonimizowane notatki lekarskie. Wszystko ma być zbierane i przechowywane zgodnie z najwyższymi standardami bezpieczeństwa i jakości.
