Z początkiem 2024 roku Polska wkroczyła w nową erę rozstrzygania sporów prawnych, wprowadzając sąd arbitrażowy wspomagany przez sztuczną inteligencję. Projekt ten, realizowany przez polską firmę, stanowi przełom w skracaniu czasu i kosztów prowadzenia prostych postępowań o zapłatę.
Sztuczna inteligencja jako prawnik
ENOIK, polska firma stojąca za tym ambitnym projektem, otrzymała 6,4 mln złotych wsparcia od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Dzięki tym środkom, przy ogólnym koszcie inwestycji wynoszącym 8,4 mln złotych, udało się zrealizować ideę sądu arbitrażowego działającego na bazie algorytmów sztucznej inteligencji. Będzie on specjalizować się w rozpatrywaniu spraw pomiędzy przedsiębiorcami, korzystając z aplikacji wykorzystującej AI do przeprowadzania postępowań w sposób szybki i efektywny.
Arbitraż, jako alternatywna metoda rozstrzygania sporów, zyskał dzięki temu nowe oblicze. Specjalne algorytmy analizują orzecznictwo sądów powszechnych, znacząco odciążając arbitrów w podejmowaniu decyzji w prostych i często powtarzalnych sprawach. Dzięki temu, jak zapewnia firma ENOIK, czas rozwiązania sprawy może zostać ograniczony do zaledwie 40 roboczogodzin.
Jak działa sąd wspomagany przez AI?
Aby rozpocząć postępowanie arbitrażowe w systemie, konieczne jest najpierw utworzenie konta użytkownika. Następnie, strony muszą zawrzeć w umowie klauzulę arbitrażową, zgadzając się na rozstrzyganie sporów przez sąd arbitrażowy ENOIK zamiast sądu powszechnego. W przypadku wystąpienia sporu, użytkownik loguje się do systemu, sporządza pozew za pomocą specjalnego formularza interaktywnego, dokonuje opłaty sądowej i przechodzi przez proces składający się z pozwu, odpowiedzi na pozew oraz repliki, wykorzystując dedykowane formularze i pomoc przydzielonego asystenta do zgromadzenia materiału dowodowego.
Arbiter, który rozstrzyga sprawę, jest wybierany losowo, a zmiana arbitra możliwa jest tylko w wyjątkowych okolicznościach. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, system przedstawia arbitrowi wstępne rozstrzygnięcie sporu oparte na analizie wcześniejszych wyroków, na bazie czego wydaje on ostateczny wyrok w sprawie.
Opisywany projekt jest jednym z pierwszych tego typu rozwiązań w Europie i na świecie. Nie tylko przyspiesza proces rozstrzygania sporów, ale też wprowadza element większej obiektywności i precyzji w postępowaniach prawnych. Dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji, sąd arbitrażowy ENOIK zmienia oblicze tradycyjnego prawa, otwierając nowe możliwości dla przedsiębiorców i systemu sprawiedliwości.