Polskie przedsiębiorstwa odgrywają dużą rolę w rozwijającym się sektorze kosmicznym, podejmując ambitne zadanie opracowania zaawansowanego robotycznego ramienia. To urządzenie, przeznaczone do użytku na Księżycu, ma być odpowiedzialne za dźwiganie i precyzyjne manipulowanie ładunkami o masie kilkuset kilogramów. Jego głównym zadaniem będzie wspieranie operacji lądowania, w tym rozładowywania lądownika księżycowego oraz precyzyjnego rozmieszczania sprzętu dostarczanego na Srebrny Glob.
PIAP Space i Argonaut
Polska firma kosmiczna PIAP Space, specjalizująca się w robotyce, odgrywa istotną rolę w projekcie manipulatora księżycowego, będącego częścią systemu Argonaut Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). ESA opracowuje szereg technologii mających wspierać astronautów podczas długich misji księżycowych. W kontekście programu Artemis, który zakłada powrót i dłuższy pobyt człowieka na Księżycu, rozwój niezawodnych technologii zdolnych do pracy w ekstremalnych warunkach jest niezbędny.
Argonaut, będący projektem ESA, to lądownik dostosowany do nowej rakiety Arianespace – Ariane 6. Ma on za zadanie dostarczać ładunki, infrastrukturę i instrumenty naukowe na powierzchnię Księżyca. Jest on niedostosowany do wersji załogowej, dlatego wyposażony zostanie w precyzyjny robotyczny manipulator, przypominający funkcjonalnością Canadarmy (robotyczne ramię stosowane na pokładzie wahadłowców NASA).
Polskie robotyczne ramię dla Argonauta
Projekt urządzenia opiera się na manipulatorze Titan, opracowanym wcześniej do operacji na orbicie, w tym inspekcji, serwisowania satelitów i usuwania nieaktywnych obiektów. Marcin Dobrowolski, prezes PIAP Space, podkreśla, że doświadczenie tam zdobyte umożliwiło przystąpienie do prac nad manipulatorem księżycowym MANUS (Breadboarding of a Robotic Manipulator for Lunar Missions).
Jednak stawiane tu są nowe wyzwania, gdyż musi on radzić sobie z trudnymi warunkami na Księżycu, takimi jak wszechobecny pył, ekstremalne temperatury oraz niemal całkowita próżnia. Te czynniki wymagają szczególnej uwagi na uszczelnienie przegubów i zapewnienie długotrwałej pracy urządzenia w tych warunkach.
Przedsiębiorstwo odpowiada za opracowanie dokumentacji technicznej i wykonanie modelu urządzenia do testów w Europejskim Centrum Badań i Technologii ESA (ESTEC). Współpraca z firmami GMV Polska, Astronika oraz kluczowym partnerem, włoską firmą Leonardo, ma wesprzeć rozwój i integrację urządzenia. Model testowy ma być gotowy w ciągu najbliższych 18 miesięcy.
Chociaż droga do zainstalowania polskiego ramienia robotycznego na lądowniku Argonaut jest jeszcze długa, warto podkreślić, że już samo opracowanie i przetestowanie tej technologii stanowi ogromny sukces.
