Ezgoplaneta PDS 70 dysk okołoplanetarny
źródło: ALMA, S. Dagnello (NRAO/AUI/NSF)

Ta planeta może być najmłodszą w naszej galaktyce

Niemal co chwilę słyszymy, że zostało dokonane jakieś odkrycie – czy to galaktyki, gwiazdy, planety. Najnowsze odkrycie dotyczy tego trzeciego obiektu, jednak nie jest to zwykłe ciało niebieskie, bowiem może być najmłodszą planetą w naszej galaktyce!

Najmłodsza planeta w Drodze Mlecznej?

Podczas badania gwiazdy AS 209 natrafiono na coś, czego wcześniej nie dostrzegano. Źródło światła w postaci dysku okołoplanetarnego stworzonego z gazów sugeruje, że powinna być tam bardzo młoda egzoplaneta – najprawdopodbniej najmłodsza znana nam w naszej galaktyce, czyli Drodze Mlecznej. Obiekt nieprzypominający gazowego olbrzyma pod względem rozmiaru, ma mieć masę Jowisza. Powinien być stosunkowo blisko Ziemi, bo zaledwie 395 jednostek astronomicznych (co jak na kosmos nie jest ogromną wartością), a dokładnie w gwiazdozbiorze wężownika.

Najbardziej intrygujący w odkryciu jest fakt, że wokół planety znajduje się właśnie ten dysk, który składa się gazów. Co więcej, gwiazda AS 209 jest oddalona od źródła światła (czyli naszej niepotwierdzonej planety) o 200 jednostek astronomicznych (AU), a dla kontrastu dodam, że Ziemia leży 1 AU od Słońca, natomiast najbardziej oddalona planeta Układu Słonecznego, czyli 8. Neptuna, który orbituje w odległości 30 AU. Ta różnica w odległościach sprawia, że obecne teorie, dotyczące powstawania planet, mogą nie być do końca prawidłowe.

Co więcej, szacowany wiek gwiazdy macierzystej to 1,6 miliona lat (tak, tylko 1,6 MILIONA) lat – jak wiadomo nasze Słońce ma 4,5 miliarda lat na karku. Planeta ta z tego względu może być najmłodszą, jaką kiedykolwiek odkryto! Oczywiście, obiekt nie jest potwierdzony, a astrofizycy mają nadzieję, że Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba dogłębnie zbada sprawę. Niemniej, dysk okołoplanetarny musi mieć swoją planetę, więc prawdopodobnie to kwestia czasu, aż zostanie sprawdzona.

AS 209
źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), A. Sierra

Obiekt „niedaleko” AS 209 jest dopiero trzecim dyskiem okołoplanetarnym, o którym wiemy

Naukowcy już od dawien dawna podejrzewali, że istnieją dyski występujące wokół egzoplanet, jednak technologia nie była w stanie tego potwierdzić. Bardzo szybki rozwój technologii sprawił, że w 2019 roku odkryto pierwszy dysk wokół PDS 70C – potwierdzono ją w 2021.

Dalsze zbadanie prawdopodobnej planety orbitującej wokół AS 209 może dostarczyć nam wiele informacji dotyczących formowania się ciał niebieskich tego typu, a także potencjalnego wpływu na rozwój układów planetarnych w naszej galaktyce i we Wszechświecie. AS 209 cechuje się obecnością 7 pierścieni, które mogą wpływać na rozwój planet i księżyców.