Na małym grzebieniu z kości słoniowej, odkopanym kilka lat temu, odkryto najstarsze zdanie, złożone z liter alfabetu. Co wyrył właściciel grzebienia?
Historia pisma na przestrzeni tysięcy lat
Rozwój pisma rozpoczął się około 3200 roku p. n. e. w Mezopotamii, gdzie stosowano zapis klinowy, a także w Egipcie, gdzie używano hieroglifów. Pisma te miały setki liter, które w większości były tak naprawdę obrazkami.
Około 1800 roku p. n. e. nastąpiła jednak forma przełomu i na Bliskim Wschodzie pojawił się nowy rodzaj pisma, opierający się na kilkudziesięciu literach odnoszących się do jednego podstawowego dźwięku.
Pismo odkryte na starym grzebieniu datowane jest na około 1700 rok p. n. e.
Stary grzebień z maleńkimi literami alfabetu
Odkopany przed laty w kananejskim mieście Tel Lachisch w Izraelu, niewielkiego rozmiaru grzebień z kości słoniowej, ukrywał grawer małych 17 liter. Przez ponad 5 lat badacze ich nie zauważali.
„Ludzie trochę się śmieją, kiedy mówisz im, co tak naprawdę mówi napis.”
Michael Hasel, archeolog z Southern Adventist University w Tennessee, który był zaangażowany w odkrycie grzebienia
Dopiero niedawno napis został odkryty, a jego treść to:
„ytš ḥṭ ḏ lqml śʿ[rw]zqt”
co oznacza
„Niech ten kieł wykorzeni wszy z włosów i brody.”
Te może banalne i błahe słowa, naprawdę są najstarszym pełnym zdaniem, które udało się odnaleźć. Wyryty napis datowany jest na 1700 rok przed naszą erą!
„Naprawdę uważam, że jest to najważniejszy obiekt, jaki kiedykolwiek znaleziono w moich wykopaliskach.”
Yosef Garfinkel, archeolog z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie i współautor badań, który odkrył dowody panowania króla Dawida podczas swojej kariery
Archeologia będzie nas z pewnością nadal zaskakiwać, może nawet uda się odnaleźć jeszcze starsze zdania, wykorzystujące alfabet? Zobaczymy.
