Historia formowania się Ziemi nie jest taka prosta, jak się wydaje. Obecnie ma siedem kontynentów, jednak nie zawsze tak było. W dziejach naszej planety było bowiem kilka superkontynentów, które finalnie uległy rozpadowi. Jak się okazuje, najnowsze badania sugerują, że pierwsze kontynenty mogły całkowicie zniknąć z powierzchni Ziemi.
Pierwsze kontynenty zniknęły z powierzchni Ziemi
Powstanie i formowanie się kontynentów to z pewnością rozbudowany temat, wszak Ziemia liczy 4,5 miliarda lat. Geolog Fabio Capitanio z Monash University of Earth, Atmosphere and Environment w Australii zbadał jedną z najstarszych skał na świecie zwanych kratonami, które są niczym innym, jak najstarszymi elementami skorupy ziemskiej (litosfery) – mogą mieć nawet 3 miliardy lat.
Okazuje się, że ukrywają historię tego, jak Ziemia i kontynenty zmieniały się w ciągu ostatnich setek milionów lat. Oczywiście, nie wiemy, w jaki sposób tworzyły i formowały się kontynenty – jednocześnie nasza planeta jest jedyną w Układzie Słonecznym, która ma struktury tego typu. Uznaje się kilka możliwości – jedna z nich mówi, że formowały się one wewnątrz – wokół rdzeni kratonów.
Zespół naukowca przeprowadził symulację ewolucji planety w ciągu pierwszego miliarda lat jej istnienia. Wyniki sugerują, że pierwsze kontynenty, które się pojawiły, były bardzo niestabilne – zniknęły z powierzchni Ziemi, powracając do płaszcza. Dopiero potem przez kolejne miliardy lat pojawiały się kolejne.
Było kilka superkontynentów na Ziemi
Pangea nie była jedynym w historii Ziemi superkontynentem, jednak jest z pewnością najpopularniejszym ze wszystkich. Historia okazuje się zdecydowanie bardziej skomplikowana, niż może się to wydawać. Jednym z pierwszych kontynentów była Walbara, która powstała w paleoarchaiku 3,6 – 3,3 miliardów lat temu, następnie pojawił się Ur (około 3 mld lat temu).
Ten został „wchłonięty” przez inny superkontynent – Kenorland. Po drodze pojawiały się kolejne superkontynenty, które cały czas rosły – Kolumbia, Rodinia, Pannocja, z której w okresie karbonu powstała popularna Pangea. Ta przypominała wszystkie obecne dzisiejsze kontynenty zebrane razem – co sugerują oczywiście kształty poszczególnych kontynentów, które jakby do siebie „pasują”.
Po drodze w okresie jury, na skutek rozerwania Pangei, powstały jeszcze dwa – Laurazja i Gondwana. To właśnie dzięki nim utworzony został Ocean Atlantycki, a także obecne kontynenty – Laurazja dała początek Ameryce Północnej, Europie i Azji (Eurazji), zaś Gondwana – Ameryce Południowej, Afryce, Antarktydzie, Australii i Indiom (które 100 milionów lat temu oderwały się od Afryki).
